Ukrayna’nın Çernobil Nükleer Santrali’nde 14 Şubat sabahı meydana gelen patlama, uluslararası kamuoyunda endişe yarattı. Ukrayna hükümeti, saldırının Rusya tarafından gerçekleştirildiğini öne sürerken, Kremlin suçlamaları “provokasyon” olarak nitelendirdi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ise yaptığı açıklamada, santralde radyasyon seviyelerinin normal olduğunu ve olayın yakından takip edildiğini belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, patlamaya bir Rus insansız hava aracının (İHA) neden olduğunu iddia etti. Zelenskiy, “Yüksek patlayıcı başlıklı bir Rus saldırı İHA’sı, Çernobil Nükleer Santrali’ni hedef aldı. Patlama sonucu dördüncü reaktörün çelik kalkanında büyük hasar meydana geldi” dedi. Paylaşımında, saldırıya ilişkin görüntüleri de paylaşan Zelenskiy, olayın nükleer güvenliği tehdit ettiğini vurguladı.
IAEA: Radyasyon Seviyeleri Normal
IAEA, saldırının ardından yaptığı açıklamada, yangın güvenlik ekipleri tarafından hızla söndürüldüğünü belirtti. Ajans, “İç ve dış radyasyon seviyeleri normal ve istikrarlı. Şu ana kadar can kaybı veya ciddi bir nükleer tehdit söz konusu değil” ifadelerine yer verdi. IAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, olayın yakından takip edildiğini ve rehavete yer olmadığını belirterek uluslararası toplumun nükleer güvenlik konusuna daha fazla odaklanması gerektiğini söyledi.
Rusya Suçlamaları Reddetti
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Ukrayna’nın Rusya’yı suçlayan açıklamalarını reddederek, “Bu iddialar tamamen asılsızdır ve siyasi bir provokasyondur” dedi. Peskov, saldırıya dair ellerinde detaylı bir bilgi olmadığını ve Rusya’nın nükleer tesisleri hedef almadığını savundu.
Çernobil’in Önemi ve Geçmişteki Felaket
Çernobil, 26 Nisan 1986’da yaşanan nükleer felaketle dünya tarihine geçmişti. Patlamanın ardından büyük miktarda radyasyon atmosfere yayılmış, çevredeki geniş alanlar uzun yıllar boyunca yaşama elverişsiz hale gelmişti. 2016 yılında, radyoaktif sızıntıyı engellemek amacıyla dördüncü reaktörün üzeri dev bir çelik kalkanla kapatılmıştı. Ancak 14 Şubat’ta yaşanan saldırı, bu yapının güvenliğini bir kez daha gündeme getirdi.
Bilim İnsanları: Çernobil Hâlâ Risk Taşıyor
Çernobil bölgesindeki radyoaktif kirliliğin tam anlamıyla temizlenmediğini belirten bilim insanları, santral çevresindeki risklerin hâlâ devam ettiğini vurguluyor. 2024’te Londra merkezli New Scientist dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, bölgedeki radyasyon seviyeleri yıllar içinde azalsa da nükleer atıkların hâlâ ciddi bir tehdit oluşturduğu belirtilmişti.
IAEA ve Ukrayna yetkilileri, saldırının ardından santralde detaylı bir inceleme yapılacağını açıkladı. Uluslararası toplumun gelişmeleri yakından izlediği ve nükleer güvenliğin korunması için acil önlemler alınması gerektiği belirtiliyor.